Just say no (2/2) / Gewoon nee zeggen (2/2)

Which addictions are most worth our attention? (part 2)

Welke verslavingen hebben de meeste aandacht nodig? (deel 2)

English (klik hier voor Nederlands)

Alcohol

When I was fourteen I drank my first glass of alcohol. It was a glass of reiki on a holiday in Greece under supervision of my parents. I knew from the start that it was dangerous stuff. I am no saint, so I have to admit that when I still lived at my parents I used alcohol once in a while for its high. When I started living on my own I never had alcohol at home. I drank a few glasses a year at most and when I started exploring Buddhism I decided to completely stop drinking alcohol. I am used to it to such an extent that I do not notice it when I am in a supermarket. If alcohol wouldn’t exist, I wouldn’t even notice the difference with now.

Caffeine

Although caffeine is considered far more innocent than alcohol I stopped using it a lot later than alcohol. I quit using caffeine because in Buddhism one cannot use intoxicants. Maybe I stopped using caffeine later because it is more tolerated. Up until now I only know one Buddhist center where no coffee is served during retreats (the Nyingma institute in Amsterdam). I do drink some tea but even though some say that there is caffeine in it as well I do not feel a rush like the substances I avoid (coffee, cola, red bull, etc.) Matcha tea is the only exception but when I knew that a cup of Matcha contains as much caffeine as coffee I threw it into the trash bin.

Nicotine

This is my ‘demon’, to use the words of Lama Tsultrim Allione. I successfully stopped smoking cigarettes for years now but every now and then I flirt with other forms of smoking. I started using a water pipe (without illegal substances…) I have good memories of that time as I visited a teahouse often in that period. The atmosphere of men among each other and the fact that everybody there smoked made it difficult to stop. When someone is about to smoke a water pipe they something like ‘enjoy your meal’. Unlike a cigarette taste is important when smoking a water pipe. There are al lot of – sometimes chemically fabricated- flavours in water pipe tobacco. Smoking was often accompanied with mint tea. Even though a water pipe is not that addictive as cigarettes I have had some difficulties with kicking that habit. Now, a few years later, I started smoking a pipe. Not for the nicotine, but for the taste. The only excuses I can come up with as a Buddhist is that the late Bernie Glassman, a Zen teacher, smoked as well.

Conclusion

A lot of addictions are hard to control. (In my case that is the case with nicotine.) At this moment I can say ‘no’ to meat, fish, alcohol and caffeine. When people hear that from me some admire me but I do not think of it as special because those addictions never really enslaved me. Saying ‘no’ to things that aren’t addictive is easy. The fight with more difficult addictions is the place where spiritual progress is more likely to be made. Such addictions expose the mechanism of attachment. Here’s what Lama Tsultrim Allione has to say about addictions;

Addictions often are complex. When you end one, that doesn’t mean that it plays no more plays a role in your life. You could stop drinking but get addicted to medicines because you paid no attention to the causes that are at the basis of your behaviour. If you do not touch the bottle anymore, it may be the start of a process of healing but the starving demon will feed him/herself in another way. The inner demon is exposed when you have dealt with the outer demon but the inner demon then attaches him/herself to another substance as a way out of his/her despair. We have to find the root of our addiction and feed that demon, otherwise we replace one addiction with another. Bevrijd je demonen, Lama Tsultrim Allione.

Just some thoughts.

Nederlands

Alcohol

Toen ik veertien jaar was dronk ik voor het eerst alcohol. Het ging om een glas reiki op vakantie in Griekenland onder het toeziend oog van mijn ouders. Ik wist vanaf de eerste slok dat dit een verraderlijk goedje is. Ik ben ook geen heilige en ik moet toegeven dat ik gedurende een jaar alcohol af en toe gebruikte voor de roes. In die periode woonde ik nog bij mijn ouders. Toen ik alleen ging wonen kwam er geen alcohol in huis. Ik dronk hoogstens enkele glazen per jaar en toen ik mij ging verdiepen in het Boeddhisme kwam ik al snel tot het besluit dat ik beter gewoon helemaal geen alcohol meer kon drinken. Ik ben het nu zo gewoon om niet meer alcohol te gebruiken dat ik het bij een wandeling door de supermarkt niet eens opmerk. Alcohol kan voor mij even goed niet bestaan, ik zou het verschil met nu niet eens merken.

Cafeïne

Hoewel cafeïne door velen als onschuldiger dan alcohol wordt beschouwd ben ik hiermee pas veel later gestopt dan met alcohol. Ik ben hier ook mee gestopt omdat het Boeddhisme voorschrijft dat je geen bedwelmende middelen mag gebruiken. Misschien ben ik later met cafeïne gestopt dat omdat cafeïne meer getolereerd wordt. Tot nu toe ken ik ook maar één Boeddhistisch centrum waar geen koffie geserveerd wordt tijdens retraites (het Nyingma centrum in Amsterdam). Ik drink nog wel thee en hoewel sommigen zeggen dat daar ook cafeïne in zit maar ik voel geen rush zoals bij de producten die ik mijd (koffie, cola, red bull, etc.) Matcha thee is daarop de enige uitzondering. Toen ik las dat daar evenveel cafeïne in zat als in koffie verdween die thee meteen in de vuilnisbak.

Nicotine

Dit is mijn ‘demon’ om het in de woorden van Lama Tsultrim Allione te zeggen. Ik ben reeds lang met succes gestopt met het roken van sigaretten maar sindsdien flirtte ik met andere vormen van roken. Als eerste heb ik een tijd een waterpijp gerookt zonder illegale substanties erin. Ik heb goede herinneringen aan die tijd omdat ik toen vaak naar een theehuis moest om een waterpijp te kunnen roken. De sfeer van mannen onder elkaar en het feit dat iedereen rookte maakte het moeilijk om te stoppen. Als iemand aan een waterpijp begint zegt men ook ‘smakelijk’. Anders dan bij een sigaret speelt bij een waterpijp smaak een grote rol. Er zijn heel wat – al dan niet chemisch gemaakte – aroma’s in de tabak van een waterpijp. Het roken ging vaak gepaard met het drinken van muntthee. Hoewel een waterpijp niet zo verslavend is als een sigaret heb ik toch veel moeite gehad om ermee te stoppen. Nu, enkele jaren later, ben ik begonnen met het roken van een pijp. Niet voor de nicotine, want daarvan ben ik al jaren afgekickt, maar voor de smaak. Het enige excuus voor mijn gedrag als Boeddhist is dat wijlen Bernie Glassman, een Zen leraar, ook rookte.

Besluit

Veel verslavingen zijn moeilijk te bedwingen. (In mijn geval is  dat de nicotine.) Op dit moment kan ik ‘nee ‘ zeggen tegen vlees, vis, alcohol en cafeïne. Als ik dat vertel bewonderen mensen mij soms daarvoor maar ik vind dat niet zo verdienstelijk omdat ik denk dat die verslavingen mij nooit echt hebben herleid tot slaaf. ‘Nee’ zeggen tegen dingen die voor iemand niet verslavend zijn is gemakkelijk. Het worstelen met verslavingen waar men het moeilijk heeft is net de plek waar de meeste spirituele vooruitgang kan gemaakt te worden. Zo’n verslavingen leggen het mechanisme van gehechtheden bloot. Dit is wat Lama Tsultrim Allione nog te zeggen heeft over verslavingen;

Verslaving is vaak complex. Als je een einde maakt aan een specifieke verslaving, wil dat nog niet zeggen dat verslaving geen rol meer speelt in je leven. Zo kun je stoppen met drinken maar vervolgens verslaafd raken aan medicijnen doordat je geen aandacht hebt besteed aan de oorzaken die aan je gedrag ten grondslag liggen. Als je de drank laat staan, is dat het begin van het genezingsproces, maar de verhongerende demon zal zich dan op een andere manier willen voeden. De innerlijke demon wordt blootgelegd zodra je met de uiterlijke demon hebt afgerekend, maar de innerlijke demon hecht zich vervolgens aan een andere substantie om een uitweg te zoeken voor zijn eigen wanhoop. We moeten de wortel van de verslaving vinden en die demon voeden, anders vervangen we de ene verslaving domweg door de volgende. Bevrijd je demonen, Lama Tsultrim Allione.

Gewoon enkele gedachten.