Violence in literature / Geweld in literatuur

Does the end justify the means?

Heiligt het doel de middelen?

English (klik hier voor Nederlands)

Violence is everywhere, even in Buddhist literature. Take this bloody tale from the Jataka’s for example; A predator catches people and buries them in sand, leaving only their head exposed to let them die of hunger. I must admit that I was disappointed when reading this. But even here the Buddha can provide a twist. When he was captured by that beast in one of his previous lives he bit in the its tail while he was digging. The predator panics and starts beating ferociously with his paws that he excavated all his victims.

This is not the only story. There are accounts of dangerous psychopaths who come to their senses and attain enlightenment. Milarepa, a great saint in Tibetan Buddhism, murdered his enemies by sending hail to them before he found the better path. I am no expert in Eastern literature but I assume that this is done to make clear that if such people can reach enlightenment, everyone can.

I believe that things are different in the West. How many films are there where the enemy is vilified and gruesomely mistreated in the end as revenge for the things (s)he did. I am not the only one who feels that way. Here’s what Lama Tsultrim Allione wrote;

Different versions of the dragon slaying hero have dominated the Western psyche for the last 4500 years. There is a positive side to the myth, which e.g. expresses itself in a heroic battle against genuine dangerous demons like Hitler and against famine, poverty and hunger. But there are dangerous aspects too. One is that everyone, regardless of virtue or merit can assume the role of dragon slaying hero. Another danger is that we project evil on our adversaries, demonise them and justify their murder by equating us with the good. The tendency to kill the dragon instead of making contact with it prevents us from getting to know our own demons and turning them into allies. Free your demons – Lama Tsultrim Allione

Just some thoughts.

Nederlands

Geweld komt overal voor, ook in Boeddhistische literatuur. Neem bijvoorbeeld dit bloederige verhaal uit de Jataka’s; Een roofdier vangt mensen en graaft ze vast zodat enkel hun hoofd nog uitsteekt om ze dan de hongerdood te laten sterven. Ik moet eerlijk zijn dat ik ontgoocheld was toen ik over dat gruwelijk tafereel las. Maar ook hier weet de Boeddha een twist aan te geven. Toen hij in één van zijn vorige levens ook door dat dier gevangen genomen werd beet hij in de staart van het beest terwijl die hem aan het ingraven was. Het beest panikeert en slaat zo wild om zich heen met zijn poten dat hij de Boeddha en alle andere lotgenoten bevrijdt omdat hij met zijn wilde slagen ongewild hen uitgraaft.

Dit verhaal staat niet op zichzelf. Er zijn verhalen bekend van gevaarlijke psychopaten die tot inkeer komen en de verlichting komen. Milarepa, een grote heilige in het Tibetaans Boeddhisme, heeft vijanden vermoord door ze dood te laten hagelen voordat hij het betere pad vond. Ik ben geen expert in Oosterse literatuur maar ik vermoed dat dit gedaan wordt om mensen duidelijk te maken dat als dergelijke mensen de verlichting kunnen bereiken, dat iedereen dit dan kan.

Ik denk dat dat in het Westen toch anders ligt. Hoeveel films zijn er niet waar een vijand wordt zwartgemaakt en op het einde gruwelijk wordt mishandeld uit wraak voor wat hij/zij mispeuterde. Ik ben niet de enige die er zo over denkt. Zo schrijft Lama Tsultrim Allione;

Verschillende versies van de drakendodende held hebben de westerse psyche de afgelopen 4500 jaar beheerst. Er zit een positief aspect aan de mythe, dat bijvoorbeeld tot uiting kan komen in een heroïsche strijd tegen daadwerkelijk gevaarlijke demonen zoals Hitler, en tegen ziekte, armoede en honger. Maar er zijn ook enorme gevaren aan verbonden. Een daarvan is dat iedereen, ongeacht zijn deugdzaamheid en verdiensten, zich de rol van drakendodende held aan kan meten. Een ander gevaar is dat we het kwaad projecteren op onze tegenstanders, hen demoniseren en de moord op hen rechtvaardigen door ons volledig met het goede te vereenzelvigen. De neiging om de draak te doden in plaats van ermee in contact te treden belet ons om onze eigen demonen te leren kennen en ze in bondgenoten te veranderen. Bevrijd je demonen – Lama Tsultrim Allione

Gewoon enkele gedachten.

5 thoughts on “Violence in literature / Geweld in literatuur”

    1. Misschien. Of ze nu uithongeren of een andere manier sterven, essentieel is het feit dat ze ingegraven worden. Maar het is inderdaad een vreemde plot.

      Liked by 1 person

  1. Eerlijk gezegd, vind ik dit een enigszins bizar bericht (sorry!). Jataka’s hebben een dieper liggende boodschap. Ik vind het dan ook raar dat onze “lama” Tsultrim Allione schrijft dat Hitler een gevaarlijke demon was. Snapt zij dan de Jataka’s niet? Daarom, om voor mezelf meer duidelijkheid te scheppen, zou ik graag weten over welke Jataka dit gaat. Kan je mij het nummer en de titel van deze Jataka geven a.u.b.?

    Vriendelijke groet

    Like

    1. Beste Internettoerist,

      Eerst en vooral: de gegevens van de desbetreffende Jataka: 51 – De wonderbaarlijke kracht van koning Silava

      Ten tweede: In de passage waar ik Lama Tsultrim Allione vermeld gaat over geweld in de Westerse literatuur, niet in de Boeddhistische. Indien dit niet duidelijk was bij het lezen van mijn blogpost, dan spijt mij dat. Ik zal hiermee rekening houden in mijn toekomstige blogposts.

      Ten derde: Ik kan mij bovendien niet ontdoen van de indruk dat een referentie naar Hitler u verontrust. Indien dat het geval is, dan kan ik u het boek van Lama Tsultrim Allione (Bevrijd je demonen) van harte aanraden. Het punt in haar boek en het citaat in de blogpost is dat ook de ergste demon (Hitler ook dus) getransformeerd kan worden.

      Ten vierde: U lijkt mij bovendien weinig autoriteit te verlenen aan Lama Tsultrim Allione. Zij wordt door Tibetaanse meesters gezien als de reïncarnatie van de vrouw die de Chöd-lijn heeft opgestart (Machig Labdrön). Zij was en is nog steeds een voorbeeld voor Westerlingen die de Tibetaans Boeddhistische leer willen volgen. Zij is diep geworteld in de Tibetaanse traditie maar heeft ook de Chödbeofening toegankelijker gemaakt in reeds eerder vermeld boek. Misschien is dit wel een goed moment om met haar wijsheid kennis te maken.

      Voor meer informatie verwijs ik u graag door naar volgende Engelstalige site: https://www.taramandala.org/introduction/lama-tsultrim-allione/bio/

      Voor Nederlandstalige informatie:
      https://bodhitv.nl/2018/11/07/sterke-boeddhistische-vrouwen-tsultrim-allione/

      Indien u nog verdere verheldering wil, dan hoor ik dat graag.

      Gewoon enkele gedachten.

      Liked by 1 person

      1. Bedankt voor de uitgebreide reactie. Het is misschien net zo fair om mijn voorgaande reactie wat toe te lichten.

        Punt 1: Ik ben zeer blij met de bijkomende informatie over de Jataka. Dank je wel! Nu kan ik dat eens van naderbij bestuderen en misschien alles beter in verband brengen. Misschien kan ik dan begrijpen hoe je ontgoocheld kunt zijn bij het lezen van een Jataka die vooral op beeldspraak gebaseerd is en hoe de Boeddha daar een ‘twist’ aan geeft.

        Punt 2: Maak je geen zorgen, ik had wel degelijk begrepen dat ze naar westerse literatuur verwijst, maar wel vanuit een boeddhistisch oogpunt veronderstel ik. In zekere zin waarschuwt ze voor het gevaar van de “drakendodende held” uit te hangen, en terecht. Maar tegelijkertijd noemt ze Hitler een “gevaarlijke demon”. Ze lijkt hier net besmet te zijn door het gevaar waar ze voor waarschuwt. Natuurlijk ken ik niet de volledige context en reageer ik op het citaat dat jij vermeldt. En zo komen we meteen tot punt 3, waar jij ook Hitler een “demon” noemt of haar opnieuw citeert. “Goed” en “kwaad” behoren tot de dualiteit (samsara) en zijn dus zeer relatief. Iemand “goed” of “slecht” (demon) noemen hangt af van hoe men het bekijkt. Ook Hitlers intenties hadden iets van een “drakendodende held”, hij was dus niet demonischer dan een ander doorsnee mens. Het hedendaagse dogmatische politiek “correcte” denken heeft ook iets van een “drakendodende held”. Daarom zou ze deze politieke “correctheid” even demonisch moeten noemen als Hitler, zeker vanuit haar boeddhistisch standpunt. Of ze dat ook doet in de gehele context, weet ik natuurlijk niet. Het is dan ook bizar als iemand die zichzelf “lama” noemt, iemand veroordeelt tot “demon”, dus “slecht” noemt, want hiermee lijkt ze ook de “drakendodende held” te worden, waar ze net voor waarschuwt (het polariseren, de dualiteit versterken). Het is trouwens die “goede” dogmatische politieke “correctheid” die ervoor zorgt dat er vandaag in Europa opnieuw extreem rechtse bewegingen opstaan en aan populariteit winnen. Vandaar dat dit voor mij bizar overkomt, zeker vanuit een boeddhistisch oogpunt. Vandaar dat ik vraag of ze de Jataka’s (met universele diepere wijsheid) niet begrijpt. Ik zou ook kunnen gevraagd hebben of de soetra’s niet begrijpt, dat maakt niet uit. Het gaat om de universele dieperliggende wijsheid, die verdwenen lijkt met Hitler een “gevaarlijke demon” te noemen. Maar goed, misschien zou dit inderdaad duidelijker worden als ik haar boek lees. De Jataka interesseert me echter meer. Dat ga ik nu eerst eens dieper bekijken.

        Punt 4: Mijns inziens zijn titels totaal onbelangrijk voor ware leraren. Het is al meermaals voorgevallen dat “grote lama’s” in opspraak kwamen, een chique titel is dus geen garantie. Het is mijns inziens dus goed om kritisch te zijn voor men iemand volgt. De Boeddha zelf zei trouwens dat je niets zomaar moest aannemen van hem, maar hem vooral moest testen op het waarheidsgehalte van datgene waar hij naar verwees. Moet ik de paus als een autoriteit zien omdat hij een schare aanhangers heeft? Of een imam of sjamaan? Of een “healer”? Het is al meermaals gebleken dat bepaalde “autoriteiten” misbruik maken van naïeve gelovigen. Ik heb bijvoorbeeld “sensei’s” ontmoet die enkel onzin verkochten. Autoriteit krijgt men door de bekwaamheid aan te tonen, niet door een reeks indrukwekkende titels of een schare volgelingen. Het gaat mij hier meer om bepaalde uitspraken die van een “lama” (= titel die iets veronderstelt) komen, waar ik hierboven naar verwees. Na het bezoeken van de link (dank je wel daarvoor) ben ik (voorlopig) niet geneigd om lama Tsultrim Allione als een autoriteit te zien. Het staat anderen natuurlijk vrij om dat wel te doen.

        Vriendelijke groet

        Liked by 1 person

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

%d bloggers like this: